![](/media/lib/308/n-slowa-cebfd26ecdd73a5d7475f76d5420287c.jpg)
"Efekty spowalniające" występują głównie przed rzeczownikami
15 maja 2018, 10:01Użytkownicy różnych języków wahają się lub robią wypełnione pozbawionymi znaczenia dźwiękami (aha, uhm itp.) krótkie przerwy głównie przed rzeczownikami. Takie "spowalniacze" występują o wiele rzadziej przed czasownikami.
![](/media/lib/321/n-1185265673_487845-f221425be6b3604c712e476f2c64b9d2.jpeg)
Wystarczy odrobina krwi i wszyscy zgodnie robią to samo
13 września 2018, 15:04Gdy uśpione komórki skóry wchodzą w kontakt z surowicą krwi, wszystkie zaczynają się przemieszczać i rosnąć w tym samym kierunku. Na tej podstawie naukowcy opracowali model, który daje nowy wgląd w mechanizm gojenia ran.
![](/media/lib/337/n-nanocze-7702c233ec509b51788e0cfc2cd5adcd.jpg)
Janusowe oblicze nanocząstek z diety: w jednym pomagają, w innych rzeczach szkodzą
29 stycznia 2019, 18:32Ultradrobne cząstki przywierają do mikroorganizmów jelitowych, wpływając na ich cykl życiowy, a także komunikację z gospodarzem. Eksperymenty naukowców z Uniwersytetu Jana Gutenberga (JGU) w Moguncji pokazały też, że wiązanie nanocząstek obniża zakaźność Helicobacter pylori, a jak wiadomo, infekcja tym patogenem zwiększa ryzyko zachorowania na raka żołądka.
![](/media/lib/307/n-cwiczenia-70362fa678073dde7d98e9d68a4749d8.jpg)
Efekt ćwiczeń jest różny rano i wieczorem
14 czerwca 2019, 08:50Naukowcy z Danii i USA odkryli, że efekty ćwiczeń są różne, w zależności od tego, czy wykonuje się je rano, czy wieczorem. Na przykładzie myszy wykazali, że ćwiczenia na początku ciemnego okresu aktywności (to odpowiednik naszego poranka) skutkują większą odpowiedzią metaboliczną mięśni szkieletowych, zaś te wykonywane na początku jasnej fazy spoczynku (naszego wieczora) zwiększają wydatkowanie energii przez dłuższy czas.
![](/media/lib/151/n-soczewka-f7cc52d7dee4f5d301d9944dbe007104.jpg)
Inteligentne soczewki kontaktowe monitorują poziom glukozy i leczą retinopatię cukrzycową
13 stycznia 2020, 12:10Koreańscy naukowcy opracowali inteligentne fotoniczne soczewki kontaktowe do diagnozowania/monitorowania cukrzycy i leczenia retinopatii cukrzycowej. Artykuł na temat ich osiągnięć ukazał się w prestiżowym piśmie Nature Reviews Materials.
![](/media/lib/333/n-machu-picchu01-da5fd824c7cbd9feaca6f3f0ecf3148c.jpg)
Andyjskie imperia powstawały i upadały, a struktura genetyczna ludności pozostawała niezmienna
8 maja 2020, 12:25W Andach znajdują się jedne z najsłynniejszych i najlepiej przebadanych stanowisk archeologicznych na świecie. Dostarczają nam one wielu bezcennych informacji o rozprzestrzenianiu się rolnictwa czy budowie i upadku potęgi Inków. I mimo tego, że są tak dobrze poznane, wciąż potrafią zaskoczyć.
![](/media/lib/427/n-klinowe-14aa3cdaf45b7b507bd6c9db7754372c.jpg)
Rozpoczął się wielki projekt digitalizacji hetyckich tabliczek z pismem klinowym
21 października 2020, 12:37Akademia Nauk i Literatury w Moguncji zdigitalizuje i udostępni online całe swoje zbiory hetyckich tabliczek glinianych z pismem klinowym sprzed 3500 lat. W uniwersyteckich zbiorach znajduje się około 30 000 takich zabytków, w większości spisanych językiem hetyckim. Znajdziemy tam też teksty w językach luwijskim i palijskim.
![](/media/lib/140/n-nerki-3e864b64a927d859fff157fa24a3f4cf.jpg)
Ekspert: choroby nerek są często bezobjawowe, aż dojdzie do ciężkiej ich niewydolności
11 marca 2021, 12:44Na 11 marca przypada Światowy Dzień Nerek, obchodzony w tym roku pod hasłem "Jak żyć dobrze z przewlekłą chorobą nerek?". Według Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego, na przewlekłą chorobę nerek cierpi od 11 do 13 proc. osób dorosłych. W Polsce choruje około 4 mln osób, często dlatego, że choroba została wykryta zbyt późno.
![](/media/lib/474/n-denga-f483ef932eb4b76da2d0279347d0f02a.jpg)
Potężny inhibitor blokuje wirusa dengi, jedno z największych zagrożeń zdrowotnych dla ludzkości
8 października 2021, 11:10W ostatnich dekadach gwałtownie zwiększył się zasięg występowania dengi, wirusowej choroby przenoszonej przez komary. Zagrożona jest nią już połowa ludzkości, a WHO umieściła dengę na liście 10 największych zagrożeń dla ludzkości. Każdego roku zaraża się około 400 mln osób, z czego u ponad 100 mln występują objawy.
![](/media/lib/499/n-jadroporownanie-7297c2c8717c5eec473281d87f381320.jpg)
Teleskop Hubble'a odkrył największe jądro komety
12 kwietnia 2022, 18:35Tym, co najbardziej przyciąga naszą uwagę w kometach jest ich spektakularny warkocz ciągnący się na wiele milionów kilometrów. Jego źródłem jest jądro komety, składające się z lodu, pyłu i okruchów skalnych. Jądra większości znanych komet liczą kilka lub kilkanaście kilometrów średnicy. Teleskop Hubble'a odkrył właśnie prawdziwego giganta wśród jąder komet